- Teacher: Ogulgül Saryýewa
Available courses
Ýokanç keselleri dersi ýokanç keselleri döredijileri olaryň geçiş ýollaryny epidemiologiýasyny patogeneziny kliniki alamtlaryny barlag usullaryny we bejergillerini öňüni alyş çärelerini öwrdeýän ylym.
- Teacher: Aknur Babaýewa
Balkan lukmancylyk orta okuw mekdebiniň Farmakognoziýa mugallymy Mollaýewa Gülbahar Sähetmyradowna orta okuw mekdepleri üçin FARMAKOGNOZIYA kitaby çap edilen .
Adamzat jemgyýetiň pajarlap ösmegine syýasatyň we syýasy gatnaşyklaryň uly orun tutýandygy mälimdir. Häzirki döwürde jemgyýetçilik ylymlary, dünýäde ykrar edilen ylymdyr, oňa girýän ugurlar-sosiýologiýa, filosofiýa (syýasy filosofiýa) syýasy geografiýa, ykdysady nazarýet we beýlekiler. Olary jemläp hemmesine "Syýasy ylym" at berildi
- Teacher: Ýegenmyrat Weliýew
Etika- (grek söz. - däp-desur, ahlak). Ahlaklylyk- ol adamlaryň biri-birine, jemgyýete , döwlete, watana, maşgala bolan gatnaşyklaryny kadalaşdyrýan prinsipleriň ýa-da adamlaryň özüni alyp barşynyň kadalarynyň jemidir. etikanyň esasy öwrenýän ugry adamlaryň özüni alyp barşynyň kadasy.
- Teacher: Aýjahan Öwezowa
Ekologiýa adalgasy iki sany grek sözünden çykyp, ol "eikos" - mähriban öýüm "logos"- ylym taglymat diýmegi aňladýar. Bu adalgany ilkinji gezek nemes alymy biology Erust Gekkel 1866-njy ýylda ylma girizmegi teklip edýär. Ekologiýa- janly organizimler bieln daşky gurşawyň özara baglanşygyyn öwrenýan ylymdyr. Ekologiýa biologiki ylymlaryň bir şahasy höküminde ХIХ asyryň ortalarynda döredi.
- Teacher: Täçsoltan Işangulyýewa
,,Fizioterapiya’’-bu ders talyplara fizioterapiya ylmy barada öwredyär.Şol sanda talyplara fizioterapiyanyň ösüş taryhy,şepagat uyalarynyň etikasy,elektrobejergi,galwanizasiya,derman elektroforez barada düşünje,pes tizlikdäki,pes dartgynly impuls togy,Yokary we ultra tizlikdäki,bedenterbiyesiiniň dürli kesellerde ullanylyşy,owkalamak we onuň görnüşleri,bölekleyin geçirilişi,şypahana bejergisi.
- Teacher: Zöhre Berdiýewa
Häzirki wagtda dünýäniň ahli ýurtlary bilen iş salyşmakda iňlis diliniň möhümliligi hasam artýar, esasanam lukmançylyk pudagyndaky hünärmenler üçin iňlis diliniň ähmiýeti ep-esli ýokarlanýar. Näme üçin lukman iňlis dilini bilmeli? Başarnyklaryňyzy yzygiderli ösdürmegi maksat edinýän bolsaňyz we abraýly hassahanalarda işlemek isleseňiz, hasam beteri, daşary ýurtly kärdeşleriňiz bilen hyzmatdaşlyk etmek isleseňiz iňlis dilini bilmelisiňiz.Iňlis dilini bilip, lukmançylyk baradaky häzirki zaman kitaplarynyň köpüsini, daşary ýurt lukmançylyk jurnallaryny erkin okap bilersiňiz; lukmançylyk web sahypalarynda iňlis dilindäki neşirler bilen tanyşyp bilersiňiz.
Terapiýa-(iç keselleri)-kliniki lukmançylygynyň wajyp bölümleriniň biri bolup, içki agzalaryň keselleriniň sebäplerini, döreýşini, kliniki alamatlaryny, bejerilişi, öňüni almak çärelerini öwrenýän ylym.
Kesel-bu daşky we içki täsirleriň netijesinde bedeniň kadaly işjeňliginiň bozulmagydyr.
- Teacher: Amanbibi Täçmämmedowa
Tükmenistanyň taryhy dersiniň wezipesi talyplary ülkämiziň taryhynyň esasy wakalary bilen tanyşdyrmakdan, olary wakalaryň obýektiw we subýektiw sebäplerine göz ýetirmege gönükdirmekden ybaratdyr. Türkmen halky dünýäniň iň gadymy we baý taryhly halklarynyň biridir.
- Teacher: Mähri Sopyýewa
- Teacher: Oguldursyn Agarowa
Hirurgiýa- beýleki medisina ugurlaryna seredeniňde, näsaglary mehaniki hereket bilen kesmek (operasiýa) arkaly bejerilýär we medisinanyň çylşyrymly ugurlarynyň biri hasap edilýär. Ol medisinanyň gadymy döwürden bäri özgerýän we kynlaşýan ugurlarynyň biridir. Hirurgiýa kesellerini we şikeslenmeleri anyklamakda rentgen barlagynyň, endoskopiýa barlagynyň ,ultrases, kompýuter tomografiýa,laborator barlaglarynyň, ähmiýeti ulydyr.
- Teacher: Mahym Orazberdiýewa
Anatomiýa (grekçe anatemno-kesýärin) bedeniň öýjükleriniň, dokumalarynyň organlarynyň we organlar ulgamynyň gurluşyny öwrenýän ylymdyr. “Anatomiýa ynsan saglygyny goramaga niýetlenip, naturfilosofiýanyň (tebigat hakynda idealistik filosofiki taglymatyň)easy bölegidir, ony lukmançylyk sungatynyň ählisiniň berk esasy, gurluşynyň başlangyjy hasaplamaly”.Fiziologiýa (grekçe physios-tebigat logos ylym) bitewi bedeniň we onuň aýry-aýry organlarynyň hem-de organlar ulgamynyň ýaşaýjylygyny we işjeňligini öwrenýän ylymdyr.
- Teacher: Azatgul Bekmämmedowa
Kliniki patologiýa dersi lukmançylyk orta okuw mekdebiniň barlaghana anyklaýyş toparynyň talyplary ucin niyetlenilen.Kliniki patologya keselleriñ etiologiyasyny,patogenezini ,klinikasyny,bejeris ýollaryny, óñini alyş çãrelerini gecirmeginide öwredýàr.Bu ylym esasan hem icki synalaryń kesellerini òwredýànligi ùcin oña ,,kliniki patologya,,diyip atlandyryarlar.Kliniki patologiýanyñ òzùnde birnace ugurlar bar: Rewmatologiýa-rewmatik keselleri öwrwnýär; Kardiologiýa-keselleri öwrwnýär;
- Teacher: Aýjahan Öwezowa
- Teacher: Aşyrtaç Gaplanowa
,,Ftiziatriya’’-bu ders talyplara inçe keselleri barada öwredyär.Şu dersiň üsti
bilen talyplara ftiziatriyanyň taryhy we umumy düşünjäni öwredyär,immunitet
pesligi sebäpli yüze çykyan inçe keselleri, inçe keselde yüze çykyan allergiya,
inçe keseliň klassifikasiyasy we esasy kliniki görnüşleri,inçe keselde yüze
çykyan gayra-üzülmeler plewritler,gan akmalar we gan gägirmeler,tuberkulin
anyklayşy,inçe keseliň bejerilişi we garşy göreş gullugy,türkmenistanda DOTS
meyilnamanyň alnyp barylyşy barada
öwredyär.Şol sanda talyplar şepagat uyasynyň yerine yetirmeli işlerini we
borçlaryny öwredyär.Talyplar lukmançylyk işgärleri bilen aragatnaşygy,olar
bilen mylakatlylygy,ak yürekli bolmagy öwredyär.Talyplar saylap alan hünärine
has hem höwesini bilesigelijilik häsiyetini artdyryar.
- Teacher: Zöhre Berdiýewa
Medesina parazitologiýasy dersi dürli maglumatlaryň gurluş ayratynlyklaryna ösüşlerine adama ýokuşuş ýollaryna we döredýän kesellerine, şol kesellerine anyklanylşyna hem-de keselleriň öňüni alyş çäreleri bagyşlanan maglumatlar öwredýän ylym.
- Teacher: Aşyrtaç Gaplanowa
Sanly ykdysadyýet – informasion-kommunikasion tehnologiýalara esaslanan
ykdysady, sosial we medeni gatnaşyklaryň ulgamy. Internet we mobil
kommunikasiýa sanly ykdysadyýetiň esasy tehnologiýalary bolup hyzmat edýär.
Netijede, bu tehnologiýanyň ösüşi ykdysadyýetiň ähli ugurlaryna täsir edýär. Olara
saglygy goraýyş, bilim, maliýe hyzmatlary, transport we beýleki pudaklar
degişli.
- Teacher: Döwlet Gulberdiýew
Farmakognoziýa («pharmakon» – «derman, zäher» we «gnosis» – öwrenmek, bilmek diýen grek sözlerinden gelip çykan) dermanlyk ösümlikleri, derman serişdelerini öndürmek üçin ulanylýan ösümlik we jandar gelip çykyşly çig mallary öwrenýän farmasewtik ylymdyr. Farmakognoziýa ylmynyň maksady ösümlik we jandar gelip çykyşly çig mallary we olaryň önümlerini hemme taraplaýyn öwrenmekdir. Häzirki zaman lukmançylygyny dermanlyk ösümliksiz göz öňüne getirmek mümkin däl, sebäbi dermanlyk ösümliklere bolan isleg dünýä derejesinde ep-esli artdy.
- Teacher: Gülbahar Mollaýewa
"Şepagatçylyk işi" lukmançylykda şepagat uýasynyň ýerine ýetirmeli işlerini we borçlaryny öwredýär. şu dersiň üsti bilen talyplara näsaglar, hossarlary, lukmançylyk işgärleri bilen aragatnaşygy, olara mylakatlylygy, agyr näsaglara gözegçilik etmegi, lukmana çenli gaýragoýulmasyz kömek bermegi, kislarod bermegi, sanjymlaryň ähli görnüşini ýerine ýetirip bilmegi, zond goýmagy, dokumalaryň gan aýlanşygyna täsir edýän usullaryň ählisini ýerine ýetirip bilmekligi, klizmalaryň ähli görnüşlerini bilmekligi, barlag üçin barlaghana- peşew, gan, täret, çyrşyntgy, gakylyk almanybaşarmaklygy, näsaglary instrumental barlaglary geçirmek üçin taýýarlamagy, oňurga kanalynyň punksiýasyna, ýaýjyk asty katetr goýmaklyga, operasiýa stolyny taýýarlap bilmekligi, lukmançylyk resminamalarynyň doldurlyşyny öwredýär.
- Teacher: Oguldursyn Agarowa
"Onkologiýa" bu ders talyplara onkologiki keselleri öwredýän ylym. Şol sanda talyplara onkologiýa ylymy we taryhy, täze döreme keselleriň esasy häsiýetleri barada şol sanda täze döreme keselleriň klasifikasiýasy, howuply täze döremeleriň epidemiologiýasy, howply täze döremelere garşy göreşi gurnamak, barlag usullary, bejerilişi barada öwredýär.
- Teacher: Döwlet Hojaýew
Iç keselleri-keseliň sebäplerini (etologiýasyny), keseliň ösüşini (potogenezi) we içki organlaryň keselleriniň ýüze çykmalaryny we olaryň anyklaýyş, bejeriş we öňüni alyş (profilaktiki) usullaryny işläp düzüji kliniki medisina ulgamydyr. Iç keselleri (terapiýa) hakyndaky ylym amaly medisinanyň wajyp bölümi bolup durýar.
"Hirurgiýa" grek sözi bolup, "El işi", "El hereketi" diýmekligi aňladýar. Hirurgiýa-keselleri operasiýa usulyny ulanyp bejermegi öweredýän ylymdyr. Hirurgiýa medisinanyň ösen pudaklarynyň biri bolup, keselleri bejermek üçin, esasan, operatiw, hirurgiki usullaryň ulanylşyny öwredýär. Häzirki zaman hirurgiýasy syrkawa diňe mehaniki täsir etmek bilen çäklenmän, eýsem keseli ýok etmek üçin dürli görnüşdäki usullardan: fiziki, kimiki we biologiki faktorlary ulanýan usullardan hem peýdalanýar (ultrases, lazer we plazma skalperlleri, endoskopiýa hirurgiýasy, emeli ýürek, emeli, böwrek, kesel agzany kesip aýyryp onuň ýerine sag agzany transplantasiýa usuly bilen oturtmak.
- Teacher: Näzbibi Söýüngulyýewa
Latyn dili italýan şahyrynyň indoýewropa diliniň topary bilen baglanşykly.Ol öz adyny Appenin ýarym adasynyň hasimu welaýatynda gadym döwürlerde ýaşap geçen latinýan (hatini) taýpasyndan aldy. Bu welaýatyň merkezi Rim şäher bolupdyr. Dürli zamanlarda grek sözleriniň köpüsi latyn harplary bilen ýazyldy. 01 sözler latyn diliniň gramatik gurluşyny gazandylar we şol görnüşinde hem halkaran omenklaturasyna girizildi.
- Teacher: Gowher Tekäýewa
Derman görnüşleriniň tehnologiýasy- Derman serişdeleriň taýýarlanyşynyň teoretiki esaslary we amaly usullary baradaky ylymdyr. Bu ylmyň prowizorlary,farmasewtleri taýýarlamakda uly ähmiýeti bardyr. Bu ylmyň maksady derman serişdeleriniň taýýarlanyşyny onuň ýasalyş usullaryny gözläp tapmak,dermanlary ýokary derejede,ýokary hilli,häzirki zaman tehnologiýalary ulanyp taýýarlamakdadyr.
- Teacher: Gowher Tekäýewa
Farmakologiýa - (grekçe pharmacon- derman logos ylym diýmekdir.)
Farmakologiýa- dermanlaryň haýwanlaryň we adamyň organizmine edýän täsirlerini (ähmiýetli hem-de zyýanly), täsir ediş ýollaryny (mehanizmlerini), organizmine goýberiş usullaryny, täsirlerini, siňişini, gana düşüşini, olar bilen bolup geçýän himiki üýtgeşmeleri (biotransformasiýasyny), ýaýraýşyny, membranalardan geçişini, organizmin den çykyp gidişini öwrenýän hem-de dermanlary döredýän ylymdyr.
- Teacher: Gülşat Kadyrowa